Tìm Hiểu Kiến Trúc Phục Hưng - Đặc Điểm Và Công Trình Tiêu Biểu - Kiến trúc sư Việt Nam

Mục lục bài viết

Cùng Kiến Trúc Sư Việt Nam Tìm Hiểu Kiến Trúc Phục Hưng – Đặc Điểm Và Công Trình Tiêu Biểu. Mời Các Bạn Tham Khảo Chi Tiết Bài Viết.

Kiến trúc thời kỳ Phục hưng là kiến trúc của thời kỳ giữa thế kỷ 14 và đầu 17 đầu ở các vùng khác nhau của châu Âu, thể hiện một sự hồi sinh và phát triển của một số yếu tố của tư tưởng Hy Lạp và La Mã cổ đại và văn hóa vật chất có ý thức.

Đồng hồ đo lưu lượng nước Hansung – thiết kế đẹp mắt, độ chính xác cao

Kinh nghiệm mở đại lý sơn nước ở khu vực nông thôn – xem ngay!

Kiến trúc Phục hưng là gì?

Kiến trúc Phục hưng là một phong cách kiến trúc xuất hiện vào đầu thế kỷ 15 của Florence, Ý. Bắt đầu sự hồi sinh của các hình thức kiến trúc Cổ điển Hy Lạp và La Mã cổ đại , nó đã thay thế phong cách thẩm mỹ thời Trung cổ Gothic đang thịnh hành.

Kiến trúc Phục hưng đề cập đến phong cách xây dựng có ảnh hưởng nổi lên ở Florence, Ý vào khoảng năm 1400 và lan rộng khắp châu Âu trong hai thế kỷ tiếp theo. Được đánh dấu bằng sự hồi sinh của các hình thức Cổ điển cổ đại, phong trào kiến trúc quan trọng này đã tạo ra một số di tích quý giá nhất trên thế giới cho nền văn minh.

Thời kỳ Phục hưng (“tái sinh”) kéo dài hai thế kỷ, không chỉ bao gồm kiến trúc mà còn là nghệ thuật và lý tưởng của con người, sản sinh ra những người khổng lồ đa lĩnh vực bao gồm Leonardo da Vinci và Michelangelo. Di sản văn hóa lâu dài của thời kỳ Phục hưng khiến nó trở thành một trong những thời kỳ biến đổi nhất trong lịch sử phương Tây.

Kiến trúc thời phục hưng là gì — Thư viện Marciana, Venice, Ý Hình ảnh robodread / Getty

Lịch sử kiến trúc thời Phục hưng

Kiến trúc Phục hưng phát triển như một phần của sự tái sinh của chủ nghĩa cổ điển ở Florence, Ý, vào khoảng năm 1400, phát triển trong 200 năm tiếp theo khi nó lan rộng khắp Ý và sau đó là Châu Âu. Các kiến trúc sư thời Phục hưng ở Ý lấy cảm hứng từ những tàn tích Hy Lạp-La Mã cổ đại và các công trình kiến trúc thời kỳ đầu như Điện Pantheon và Đấu trường La Mã ở Rome, cũng như các tác phẩm của kiến trúc sư La Mã Marcus Vitruvius Pollio (80 TCN-15 TCN), được xuất bản vào năm 1486. Đúng hơn Không chỉ đơn giản là tái tạo quá khứ, các kiến trúc sư thời Phục hưng đã tìm cách sử dụng các yếu tố cổ điển để đổi mới các cấu trúc mới có nguồn gốc từ lịch sử nhưng thích nghi với thế giới hiện đại và sự phát triển của các thành phố.

Kiến trúc Phục hưng nói chung được chia thành ba thời kỳ chính, bắt đầu từ thời kỳ Phục hưng sớm bắt đầu vào khoảng năm 1400 khi các kiến trúc sư bắt đầu tìm kiếm nguồn cảm hứng từ thời cổ đại và đưa các yếu tố cổ điển của La Mã và Hy Lạp như vòm, cột và mái vòm vào các tòa nhà. Các tòa nhà thời kỳ đầu của thời kỳ Phục hưng có mặt tiền đối xứng và khối lượng rõ ràng, được sắp xếp hợp lý, đánh dấu sự thay đổi so với tỷ lệ Gothic phức tạp hơn trước đó.

Bắt đầu từ khoảng năm 1500, thời kỳ Phục hưng cao là thời kỳ mà việc sử dụng các yếu tố Cổ điển phù hợp với phong cách xây dựng đương đại của thế kỷ 16 đang nở rộ. Trong suốt thời kỳ Phục hưng muộn bắt đầu vào khoảng năm 1520 (còn được gọi là Mannerism), việc sử dụng các yếu tố cổ điển trang trí và trang trí như mái vòm và cupolas đã trở nên phổ biến hơn.

Kiến trúc Phục hưng được theo sau bởi sự xuất hiện của thời kỳ Baroque vào khoảng năm 1600. Tuy nhiên, hàng trăm năm sau, thành quả kiến trúc của thời kỳ Phục hưng được coi là một trong những công trình kiến trúc được xây dựng vĩ đại nhất thế giới và các nguyên tắc chỉ đạo của nó tiếp tục ảnh hưởng đến các kiến trúc sư, nghệ sĩ và nhà tư tưởng. ngày.

Kiến trúc Phục hưng là gì — Duomo, Nhà thờ Santa Maria Del Fiore, Florence, Ý Gianni Pasquini / EyeEm / Getty Hình ảnh

Đặc điểm chính của kiến trúc thời kỳ Phục hưng

Tập trung vào các quan niệm cổ điển về vẻ đẹp dựa trên tỷ lệ và sự cân xứng pha trộn với quan điểm nhân văn về kiến trúc
Kiến trúc thời kỳ Phục hưng cố gắng tạo ra sự hài hòa giữa con người và các tỷ lệ toán học bằng cách tạo ra một hình học cổ điển quy mô người
Đặc trưng bởi các kế hoạch xây dựng hình vuông, đối xứng
Ngoại thất thường đặc trưng với khối xây bằng gỗ tần bì
Đã sử dụng các yếu tố Cổ điển như mái vòm, cột, cột chống, dây buộc, mái vòm và bệ đỡ một cách có trật tự và lặp đi lặp lại, phù hợp với các mục đích đương đại.
Sử dụng thứ tự La Mã của cột Doric, Ionic, Corinthian, Tuscan và Composite
Các tòa nhà thời kỳ đầu của thời kỳ Phục hưng tập trung vào việc mang lại không khí và ánh sáng, đây cũng là dấu hiệu cho thấy sự khởi đầu của các lý tưởng và tư tưởng thời kỳ Phục hưng.

Các ví dụ đáng chú ý về kiến trúc thời Phục hưng

Nhà thờ Santa Maria del Fiore ở Florence, Ý. Được coi là kiến trúc sư đầu tiên của thời Phục hưng, Filippo Brunelleschi (1377-1446) là nhà tiên phong thời kỳ đầu của thời kỳ Phục hưng chịu trách nhiệm về công trình Duomo bằng gạch đỏ nổi tiếng tại Nhà thờ Santa Maria del Fiore ở Florence. Việc xây dựng nhà thờ bắt đầu từ thời Gothic vào năm 1296 và hoàn thành vào năm 1436. Mái vòm hùng vĩ không chỉ là đặc điểm nổi bật của tòa nhà, nó là một kỳ công của kỹ thuật đi trước thời đại và đã ảnh hưởng đến nhiều tòa nhà tôn giáo ở Ý và xung quanh thế giới. Được nhiều người coi là một trong những biểu tượng quan trọng nhất sớm nhất của tòa nhà thời Phục hưng,¹nó hiện là một phần của Trung tâm Lịch sử của Florence được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới. Đây là một trong những địa danh nổi bật nhất của thành phố.

Vương cung thánh đường Thánh Peter ở Thành phố Vatican, Ý. Nằm ở trung tâm Thành phố Vatican liền kề với Rome, Vương cung thánh đường Saint Peter là một kiệt tác của kiến trúc thời Phục hưng. Được xây dựng từ năm 1506 đến năm 1615, và được giám sát tại một thời điểm bởi nhà điêu khắc, họa sĩ vĩ đại thời Phục hưng, và đôi khi là kiến trúc sư Michelangelo (1475-1564), người đã dành những năm cuối cùng của mình để giám sát dự án, địa điểm hành hương linh thiêng và điểm thu hút khách du lịch này là một trong những những công trình kiến trúc thời Phục hưng nổi tiếng trên thế giới.

Biblioteca Marciana ở Venice, Ý. Được hoàn thành vào năm 1564, thư viện nghiên cứu Marciana ở Venice là một ví dụ tinh túy của kiến trúc thời Phục hưng, được xây dựng theo phong cách Palladian bởi kiến trúc sư Jacopo Sansovino. Một trong những thư viện công cộng ngoạn mục nhất từng được xây dựng, viên ngọc này nằm trên quảng trường Piazza San Marco nổi tiếng.

Palazzo Medici ở Florence, Ý. Cung điện thời Phục hưng tinh túy này, còn được gọi là Palazzo Medici Riccardi, được hoàn thành vào năm 1484 bởi kiến trúc sư Michelozzo di Bartolomeo cho người đứng đầu gia đình ngân hàng Medici. Ngày nay nó là một bảo tàng và là trụ sở của Thành phố Florence.

Phong cách, kiến trúc Phục hưng theo kiến trúc Gothic và được kế tục bởi kiến trúc Baroque. Phát triển đầu tiên tại Florence, với Filippo Brunelleschi là một trong những sáng tạo của mình, phong cách thời Phục hưng nhanh chóng lan sang các thành phố khác của Ý. Các phong cách được chuyển đến Pháp, Đức, Anh, Nga và các bộ phận khác của châu Âu vào những thời điểm khác nhau và với mức độ tác động khác nhau.

Kiến trúc thời Phục Hưng mang đậm nét tôn giáo, đặc biệt là đạo Thiên chúa. Những hiểu biết về giá trị con người, tôn vinh vai trò và vị trí của con người được khám phá và phát triển mạnh trong thời gian này. Con người được coi như bản sao của hình ảnh của thánh thần. Bắt đầu từ thế kỉ 15 xuất hiện những tham vọng về khả năng phát triển, sự sáng tạo hài hòa và duy lý của con người, để ganh đua với quyền năng của thánh thần, bắt đầu với sự khám phá về luật phối cảnh thẳng của Filippo Brunelleschi, Leone Battista Alberti. Sau đó là sự nở rộ của những tài năng khác như Leonardo da Vinci, Raphael và đặc biệt là Michelangelo.

Phong cách Phục Hưng nhấn mạnh vào tính đối xứng, tỷ lệ, hình học và tính hợp lệ của các bộ phận như họ được thể hiện trong kiến trúc của thời cổ đại và đặc biệt là kiến trúc La Mã cổ đại, trong đó có nhiều ví dụ còn lại. Sắp xếp có trật tự của cột, trụ và các rầm đỡ, cũng như việc sử dụng các mái vòm hình bán nguyệt, mái vòm hình bán cầu, hốc và các gian nhỏ thay thế các hệ thống có tỉ lệ phức tạp và các biên dạng bất thường của các tòa nhà thời Trung cổ.

Trong thời kỳ Phục hưng, kiến trúc trở thành không chỉ là vấn đề của thực tế, mà còn là một vấn đề để thảo luận lý thuyết. In ấn đóng một vai trò lớn trong việc phổ biến các ý tưởng.

Các chuyên luận đầu tiên về kiến trúc là De re aedificatoria (tiếng Anh: On the Art of Building) bởi Leon Battista Alberti trong 1450. Tại đó có mức độ nào phụ thuộc vào Vitruvius ‘De architectura, một bản thảo được phát hiện vào năm 1414 trong một thư viện ở Thụy Sĩ. De re aedificatoria trong năm 1485 đã trở thành cuốn sách in đầu tiên về kiến trúc.
Sebastiano Serlio (. 1475 – 1554 c) xuất bản các văn bản quan trọng tiếp theo, đầu tiên trong số đó xuất hiện tại Venice năm 1537; nó được mang tên “Regole Generali d’Architettura […]” (hoặc “General Rules of Architecture”). Nó được gọi là “Fourth Book” của Serlio vì nó là thứ tư trong kế hoạch ban đầu Serlio của một lý luận trong bảy cuốn sách. Trong toàn bộ, năm cuốn sách đã được xuất bản.
Năm 1570, Andrea Palladio (1508-1580) công bố I quattro libri dell’architettura (“The Four Books of Architecture”) ở Venice. Cuốn sách này được in rộng rãi, thúc đẩy tuyệt vời để truyền bá những ý tưởng của thời kỳ Phục hưng khắp châu Âu. Tất cả những cuốn sách này đã được dùng để đọc và nghiên cứu không chỉ bởi kiến trúc sư, mà còn bởi khách hàng quen biết khác.

Xem thêm: Bộ sưu tập những mẫu sofa gỗ hiện đại tại primesofa.vn

Đặc điểm của kiến trúc Phục hưng

Trào lưu kiến trúc Phục hưng được khởi đầu bằng việc tẩy chay phong cách kiến trúc Gothic và phục hưng lại di sản kiến trúc La Mã cổ đại. Bố cục công trình rõ ràng, khúc triết, dựa trên các hệ thức cột cổ điển, tuân thủ nguyên tắc “cổ điển” là “chuẩn mực”, nó tái hiện một cách khoa học các giá trị chuẩn mực của nghệ thuật tạo hình cổ đại.

Kiến trúc Phục hưng nhấn mạnh đến những nguyên tắc tổ hợp, tính quy luật, ổn định và sự hài hòa. Điều đó xuất phát từ việc con người đã tin vào sức mạnh của mình: khác với kiến trúc xã hội phong kiến đã tạo nên những ấn tượng bay bổng, không ổn định, kinh ngạc là do con người không nắm được quy luật thiên nhiên và gửi gắm lòng tin vào thần thánh. Kiến trúc Phục hưng nhấn mạnh vẻ đẹp của con người (chủ nghĩa nhân thế) và đẩy mạnh việc dùng số học và hình học để xác định tỷ lệ của công trình. Các kiến trúc sư Phục hưng tiếp tục phát triển những tỷ lệ toán học chuẩn mực trong thời cổ đại mà Pythagore đã tìm ra trước đây như: 1:1, 1:2, 2:3, 3:4, đây là những tỷ lệ cơ sở để kiến tạo vẻ đẹp cho không gian.

Điểm nổi bật của kiến trúc Phục hưng

Điểm nổi bật của kiến trúc Phục hưng là không sử dụng những yếu tố có hình dạng phức tạp như các công trình thời Trung cổ mà thiên về các hình học cơ bản như hình tròn và hình vuông. Con người thời kỳ này đã lập nên được những bản vẽ về tỷ lệ của cơ thể con người tuân theo những đường giới hạn có dạng hình tròn và hình vuông để qua đó chứng minh rằng tỷ lệ cơ thể con người chính là chuẩn mực.

Trong số các bản vẽ này thì tiêu biểu hơn cả là bản vẽ Vitruvian Man, theo ghi chép của Leonardo da Vinci; đây là bản vẽ do Vitruvius lập trong cuốn sách thứ ba của ông về kiến trúc (cuốn De Architectura) trong bộ tác phẩm “Mười cuốn sách kiến trúc”. Vitruvisus đã tìm ra được một tỷ lệ là: con người ở tư thế đứng thẳng, hai tay dang rộng ngang bằng đầu thì các ngón tay và chân sẽ chạm vào chu vi của một đường tròn có tâm trung với vị trí rốn. Một giới hạn theo hình vuông cũng được tìm ra từ tỷ lệ của cơ thể con người. Khoảng cách từ chân tới đầu khi đứng thẳng lưng cũng bằng khoảng cách sải tay khi tay dang ngang vai; có nghĩa là chiều cao và chiều rộng bằng nhau; do đó lập nên một hình vuông.

Hệ thống tỷ lệ và các giá trị kiến trúc La Mã cổ đã có ảnh hưởng sâu rộng đến kiến trúc thời kỳ Phục Hưng. Như một “mốt thời thượng mới” được lan truyền, các kiến trúc sư “hành hương” tới Roma, tới các thành phố khác ở Italia và các nơi khác ở châu Âu có vết tích của kiến trúc La Mã cổ đại để nghiên cứu và học tập. Tuy nhiên, hơn 1000 năm đã trôi qua, cuộc sống đã có nhiều thay đổi, các kiến trúc sư Phục hưng đã không sao chép nguyên xi các kiến trúc La Mã cổ đại mà chỉ sử dụng một số luật lệ của Vitruvius đã đề ra và quan tâm nhiều đến yêu cầu của thời đại mới. Chính vì thế, các kiến trúc sư Phục hưng vẫn tạo được cá tính riêng của mình. Các ảnh hưởng của kiến trúc La Mã được giữ lại ứng dụng trong thời kỳ Phục hưng là:

Vòm cuốn La Mã
5 thức cột La Mã

Vào thời kỳ Phục hưng tiền kỳ, chủ yếu dùng trang trí của La Mã nhưng đến thời Thịnh kỳ thì ảnh hưởng của kiến trúc La Mã thể hiện rõ ở cả về kiến trúc lẫn trang trí. Một công trình kiến trúc Phục hưng thường có các đặc điểm nổi bật sau:

Sử dụng các thành phần cổ điển trong tác phẩm
Sử dụng các hình thức vòm ovan đồ sộ
Sự đa dạng về các loại hình kiến trúc mà chủ yếu là: nhà thờ, lâu đài và biệt thự

Nếu thời Trung cổ, các lâu đài mang tính chất phòng ngự là chính, được đặt ở những nơi nặng về phòng ngự, có phong cách bưng bít, tập trung được nhiều người khi có biến cố thì các lâu đài Phục hưng lại thường được đặt ở những vị trí uan trọng trong thành phố. Lâu đài thường được thiết kế có phân vị ngang rất rõ ràng, cửa tầng dưới có kích thước vừa phải trong khi các tầng trên cửa sổ thường rất rộng và giàu trang trí. Mặt bằng các lâu đài Phục hưng thường có dạng chữ nhật, lối vào chính dẫn vào một sân trong lấy ánh sáng ở trên xuống, ở đây có một hành lang cột thức giàu trang trí. Ở một số công trình nhiều tầng thì còn sử dụng kết hợp tầng 1 dùng thức cột Doric, tầng 2 dùng cột Ionic còn tầng 3 dùng cột Corinth

Các công trình nhà thờ thời kỳ Phục hưng thường có quy mô lớn, mặt bằng rộng và thường theo các dạng mặt bằng sau:

Kiểu 1: Basilica La Mã
Kiểu 2: Chữ thập La tinh
Kiểu 3: Kiểu tập trung

Các nhà thờ lớn thường có mái vòm lớn, trở thành những cột mốc chính của đô thị Italia. Tuy nhiên, bên cạnh những tiến bộ nhất định, việc chú ý tuyệt đối đến quy luật tổ hợp đã đưa kiến trúc văn hóa Phục hưng đến chỗ hình thức chủ nghĩa và thoát li công năng; đây là một mặt trái của kiến trúc Phục hưng.

Bảng sau đây cho biết khái quát về việc phân chia và tính chất của các giai đoạn lịch sử, các nghệ sĩ lớn và các công trình tiêu biểu của kiến trúc thời đại văn hóa Phục hưng ở Italia.

Các giai đoạn	Địa điểm	Công trình tiêu biểu	Các tác giả
Tiền kỳ (cuối TK 14 đầu TK 15) Thời kỳ hình thành (1420-1480-1500)	Florence (Nước cộng hòa thương nghiệp)	Nhà thờ S.Maria del Fiore (1242-1446)	Filippo Brunelleschi
Dục Anh viện (1419-1444)
Nhà thờ S.Lorenzo (1421-1444)
Đền thờ Pazzi (1430-1433)
Lâu đài Medici (1444-1460)	Michelozzo
Lâu đài Rucellai (1446-1451)	Leon Battista Alberti
Nhà thờ S.Francesco (bắt đầu xây dựng năm 1450)
Nhà thờ S.Maria Novella (1450-1470)
Ubrino	Nhà thờ S.Andrea (1472-1494)	Luciano Laurana
Thịnh kỳ (Cuối TK 15 giữa TK 16 1480-1550) Thời kỳ phát triển	Roma (Đất của giáo hoàng)	Lâu đài Farnese (1517-1546)	Antonio da Sangallo (con) và Michelangelo
Quảng trường Capitol (1537-?)	Michelangelo Buonarroti
Nhà thờ St.Peter	Donato Bamante
Raphael
Peruzzi
Antonio da Sangallo (con)
Michelangelo Buonarroti
Madecna
Hậu kỳ (giữa TK 16-TK 17) Chủ nghĩa thủ pháp (Từ năm 1520 đến TK 17)	Roma	Biệt thự Madama (1516-?)	Raphael
Khải hoàn môn Porta Pia (1561-1565)	Michelangelo Buonarroti
Florence	Thư viện Laurentian (1524-1559)	Giorgio Vasari
Uffizi (1560-?)	Michelangelo Buonarroti
Vicenza	Biệt thự Rotonda (1556-1557)	Andrea Palladio
Malconteta	Biệt thự Foscari (1559-1560)
Venise	Lâu đài Grimani (1156-?)	Snmichele
Thư viện ở quảng trường S.Marco (1583-1588)	Jacopo Snsovino